English

Grabarka

Cerkiew pw. Wszystkich Strapionych Radość na Świętej Górze Grabarce

W ramach projektu wykonano:

  • remont schodów
  • remont stolarki
  • remont dzwonnicy
  • remont ścian wewnętrznych, chóru i podłogi
panorama 3d

Wideo

Przed i po

Zdjęcia przedstawiają stan zabytku przed i po renowacji. Suwak pozwala samodzielnie zobaczyć efekty prac

Zmieniona bryła cerkwi pw. Ikony Wszystkich Strapionych Radość na Świętej Górze Grabarce
Wnętrze cerkwi pw. Ikony Wszystkich Strapionych Radość w trakcie prac rekonstrukcyjnych
Cerkiew pw. Ikony Wszystkich Strapionych Radość w trakcie przebudowy i ostateczny widok świątyni

Galeria zdjęć

Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka Grabarka

O parafii

Cerkiew Przemienienia Pańskiego jest główną świątynią najważniejszego kompleksu świątynno-monastycznego wiernych prawosławia w Polsce. Tutaj znajduje się bowiem, erygowany 25 XI 1947r. monaster żeński Świętych Marty i Marii, a także trzy klasztorne cerkwie: Ikony Matki Bożej Wszystkich Strapionych Radość (budowa w latach: 1950-1956, 2010-2016 – kapitalny remont), refektarzowa – Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy (1981r.) oraz główna cerkiew klasztorna – Przemienienia Pańskiego (będąca jednocześnie świątynią parafialną pobliskiej miejscowości Grabarka). Monaster, trzy cerkwie oraz dwa Domy Pielgrzyma tworzą osadę Grabarka-Klasztor. Na terenie klasztoru znajduje się również prawosławny cmentarz.

Główna świątynia na Świętej Górze Grabarce dedykowana jest jednemu z Dwunastu Wielkich Świąt prawosławnego roku liturgicznego – Przemienieniu Pańskiemu, które w okolicznej gwarze nazywane jest świętem Spasa (Chrystusa Zbawiciela) – od czczonej tu przez lata ikony Chrystusa Zbawiciela. Obecna cerkiew usytuowana jest w miejscu pierwszej kapliczki, zbudowanej, jak głoszą przekazy, jako wotum wdzięczności przez lokalną wspólnotę za ocalenie podczas epidemii cholery dziesiątkującej ludność w 1710r. Góra Grabarka zasłynęła wówczas z cudu: pewnemu starcowi z pobliskich Siemiatycz objawione zostało, iż uratować pozostałych przy życiu ludzi może przybycie na słynne już w owym czasie wzniesienie. Po tym, jak wierni dopełnili prawideł wizji – ustawili na górze krzyż i obmyli swe ciała wodą z tryskającego u podnóża góry źródełka, nastąpił prawdziwy cud: ludzie nie tylko zaczęli zdrowieć, ale też nikt już z powodu strasznego moru nie umarł. W dowód wdzięczności, ocaleni wznieśli na Świętej Górze drewnianą kaplicę, a na wieść o cudownym wydarzeniu w to miejsce zaczęła przybywać ludność z całej okolicy. Według kroniki parafii siemiatyckiej, latem 1710r. zebrało się tu nawet ok. 10 tys. ludzi – nie tylko wiernych prawosławnych, ale też wyznawców innych konfesji. Zresztą tak pozostaje do dziś: każdego roku w święto Przemienienia Pańskiego (przypadające na 18-19 VIII) samą Świętą Górę oraz pobliskie źródełko (przykryte murowaną kapliczką z kopułą), odwiedza kilkadziesiąt tysięcy pielgrzymów – nie tylko z Polski, ale i z całego świata.

Nowa, większa cerkiew Przemienienia Pańskiego, powstała na Świętej Górze Grabarce w 1789r. Po niemal stu latach, w okresie 1884-1895, zainicjowany generalny remont dawnej świątyni spowodował, że cerkiew nabrała nowego oblicza.

Ważnym momentem w dziejach cerkwi Przemienienia Pańskiego były przeprowadzone w latach 1961-1963, prace restauracyjno-ikonograficzne. Wtedy to wnętrze cerkwi otrzymało nowy – nawiązujący do tradycyjnego – wystrój.

Lata 90. XX w. zapisały się w historii cerkwi niezwykle tragicznie: w nocy z 12 na 13 VII 1990r. cerkiew Przemienienia Pańskiego została podpalona. Świątynia spłonęła doszczętnie, a ze zgliszczy ocalał jedynie Ewangeliarz i dwie ikony: św. Mikołaja oraz Chrystusa Zbawiciela. Po pożarze bezzwłocznie przystąpiono do odbudowy świątyni. Konsekracji odbudowanej cerkwi 17 V 1998r. dokonał Metropolita warszawski i całej Polski Sawa.

W 2000r. monaster został obdarowany wykonaną przez mnichów Świętej Góry Atos (Grecja) kopią Iwierskiej Ikony Bogurodzicy.
Charakterystyczny element, na stałe wpisany w pejzaż Świętej Góry Grabarki stanowią, umieszczone wokół cerkwi Przemienienia Pańskiego wotywne krzyże. Z tego względu Świętą Górę Grabarkę niekiedy określa się „Górą Krzyży”.

Cerkiew Ikony Matki Bożej Wszystkich Strapionych Radość – to jedna z trzech świątyń kompleksu świątynno-klasztornego na Świętej Górze Grabarce. Zbudowana w latach 1950-1956, wyświęcona została 6 XI 1956r. przez Metropolitę Makarego. Początkowo była to świątynia drewniana, ogrzewana piecem kaflowym, z przylegającymi do niej celami mniszymi. Pierwszym siostrom służyła nie tylko jako cerkiew, ale również jako dom monasterski. W latach 2010-2016 w cerkwi przeprowadzono gruntowne prace remontowe.

Oprócz cerkwi Przemienienia Pańskiego oraz cerkwi Wszystkich Strapionych Radość, na Świętej Górze Grabarce znajduje się jeszcze jedna – niewidoczna na co dzień dla oczu pielgrzymów cerkiew refektarzowa – Zaśnięcia Bogurodzicy. Jest ona świątynią domową klasztoru śww. Marty i Marii. Powstała w 1988r. Po remoncie w 2002r., zwierzchnik Cerkwi Prawosławnej w Polsce Metropolita warszawski i całej Polski Sawa dokonał poświęcenia jej ołtarza. Siostry modlą się tu podczas codziennych nabożeństw w okresie zimowym.

www.grabarka.pl




Beneficjent:

Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska

eea grants Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Wsparcie udzielone przez

Wsparcie udzielone z funduszy EOG, pochodzących
z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych

Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway
through the EEA Grants and co-financed by the Polish funds